In reactie op de eindevalutatie van het Huur op Maat-experiment schetst Jan van der Schaar – geassocieerd partner bij RIGO – de ontwikkelingsrichtingen van Huur op Maat en plaatst hij een aantal kanttekeningen bij het instrument.Het essay ‘Huur op Maat in perspectief’ plaatst allereerst de discussie over woonlastenbeleid in historisch perspectief.Vervolgens komt de huidige duscussie over mogelijke ontwikkelingen van het woonlastenbeleid in de nabije toekomst aan bod. Huur op Maat is immers als alternatief bedoeld voor het nu vigerende huurprijsbeleid. In combinatie met de huurtoeslag is het mogelijk voor woningcorporaties meer kwaliteit voor de lagere inkomensgroepen toegankelijk te maken. Tegelijkertijd kan de woningcorporatie de investeringscapaciteit behouden of vergroten.Het is bovendien een totaal andere opvatting over het woonlastenbeleid dan de voorstellen van het CPB en de SER die gekenmerkt worden door afroming van de huurontvangsten bij toegroei naar markthuren en besteding van de vrijkomende gelden aan inkomensondersteuning. Maar als alternatief concept voor het huidige beleid of de voorstellen voor hervorming van de woningmarkt kent het grote risico’s.
De relatie met inkomenspolitiek en met de sociale zekerheid krijgen te weinig aandacht. Juist die samenhang zal leiden tot een regulering van rijkswege van de door de corporaties toe te passen woonlastennormen, die juist kan tegenwerken wat de woningcorporaties beogen. Bovendien is het waarschijnlijk dat de lagere inkomensgroepen het stelsel gebruiken om beter te wonen – waardoor de interne subsidies toenemen en de middengroepen uitstromen – waardoor het draagvlak voor het stelsel uitholt.Kernvraag is natuurlijk óf en zo ja, in hoeverre we moeten doorgaan met het stimuleren van meer woningkwaliteit door subsidies die bewoners ook in een afhankelijke positie plaatsen. Huur op Maat kan echter ook beschouwd worden als een aanvulling op het bestaande stelsel van huurregulering (met wat grotere vrijheidsgraden in de huuraanpassing bij zittende bewoners) en de huurtoeslag, waarbij een meer lokaal of regionaal gedifferentieerd beleid kan worden ingevoerd en de harde grenzen met het commerciêle segment verzacht kunnen worden. In het essay worden daartoe verschillende ontwikkelingsrichtingen kort beschreven en verkend.