Via extra selectiemomenten alsnog discrimineren
Waar eerder uit onze mystery mailings bleek dat bepaalde groepen simpelweg minder vaak werden uitgenodigd voor een bezichtiging, zien we nu een verschuiving: verhuurmakelaars bouwen extra selectiemomenten in, zoals het opvragen van een motivatie- of introductiebrief. Formeel is deze stap gericht op aanvullende informatie, maar in de praktijk kan het een manier zijn om alsnog kandidaten te selecteren op kenmerken die er wettelijk niet toe zouden mogen doen. In sommige gevallen wordt zelfs expliciet om een foto gevraagd.
‘Ik mag dat natuurlijk niet zeggen, maar…’
Het lijkt op papier netjes geregeld, iedereen krijgt een reactie, en pas daarna volgt een selectie. De praktijk laat echter iets anders zien. Dat blijkt ook uit onze mystery callings in Arnhem: wanneer een fictieve particuliere verhuurder telefonisch contact zoekt met een verhuurmakelaar, is bijna de helft (48%) desgevraagd bereid om te discrimineren op migratieachtergrond. Voor seksuele gerichtheid ligt dat percentage zelfs op 72%, en voor internationale studenten op 85%.
Regelmatig horen we dan ook uitspraken als:
“Ik mag dat natuurlijk niet hardop zeggen, maar als u dat belangrijk vindt, kunnen we dat oplossen met een introductiebrief. Op basis daarvan kunt u zelf kiezen uit de kandidaten.”
De Wet goed verhuurderschap
Met de Wet goed verhuurderschap hebben gemeenten sinds juli 2023 meer bevoegdheden om in te grijpen bij dit soort praktijken. Zo zijn discriminatieverboden nu expliciet vastgelegd, is toezicht en handhaving mogelijk, en zijn meldpunten verplicht. Maar de praktijk laat zien dat subtiele vormen van uitsluiting lastig te signaleren en te bestrijden zijn.
Onze conclusie?
Discriminatie is niet verdwenen, het is alleen verplaatst. Van de voordeur naar het achterkamertje, en van directe uitsluiting naar ogenschijnlijk neutrale selectiecriteria.
Het vraagt om scherp toezicht, bewuste keuzes van gemeenten en een stevige dialoog met verhuurmakelaars. Want alleen met transparantie in het hele verhuurproces, en duidelijke normen over wat wel en niet kan, kunnen we de woningmarkt eerlijker maken.