De Raad voor de Leefomgeving en Infrastructuur (RLI) ving signalen op dat de toegang tot de hele stad en al haar wijken en voorzieningen voor verschillende groepen niet vanzelfsprekend is. Nemen deze verschillen tussen groepen toe? Is dat problematisch, en op welke wijze kan hierop worden gestuurd? De RLI heeft deze vragen onderzocht door te kijken naar persoonlijke omstandigheden en capaciteiten van mensen én de condities in hun omgeving. Wonen werd gezien als een van de drie sleutels voor toegang, naast vervoer en publieke ruimte. De toegankelijkheid van de stad is volgens de RLI afhankelijk van de beschikbaarheid, betaalbaarheid en geschiktheid van woningen.
De RLI heeft inmiddels een advies uitgebracht naar aanleiding van haar bevindingen over de staat van de toegang tot de stad. RIGO heeft de verdiepende literatuuranalyse uitgevoerd voor het onderdeel wonen en komt tot de conclusie dat niet alleen de allerkwetsbaarste huishoudens in de verdrukking komen op deze sleutelfunctie, maar ook huishoudens die op vele andere terreinen zoals werk, opleiding, gezondheid, vervoersmogelijkheden en sociale netwerken geen problemen ervaren.
Woningzoekenden raken in de knel
Huishoudens die al een woning hebben die voldoet aan hun wensen ervaren nauwelijks knelpunten. Mensen die om allerlei redenen een woning zoeken komen in de knel. Wie een woning heeft, is niet geneigd te gaan verhuizen omdat een verandering vaak geen verbetering betekent. Hierdoor stokt de doorstroming en kan een betere benutting van de woningvoorraad niet tot stand komen.
Intussen is de sociale huursector de laatste jaren door maatregelen van de overheid en woningcorporaties gekrompen. De wachttijden lopen steeds verder op. Veel huishoudens zijn zodoende aangewezen op de vrije huursector. Particuliere verhuurders reageren op deze vraag met stijgende huurprijzen. Door de hoge huurprijzen kunnen huishoudens vervolgens niet sparen, waardoor de koopwoningmarkt ook op langere termijn ontoegankelijk voor hen blijft. Daarbij zijn de hypotheekeisen strenger en hebben steeds meer huishoudens te maken met inkomensonzekerheden, onder andere door een toename van flexibele arbeidscontracten.
Foto: Joop Reijngoud / Rotterdam