Wonen, zorg en welzijn

De uitdagingen zijn groot

De demografische opbouw van Nederland is al lange tijd aan het veranderen. Het aandeel 65-plussers steeg van 10% in 1970 tot 19% in 2018. In de toekomst zal dit aandeel nog verder stijgen; de ‘piek’ van de vergrijzing wordt door het CBS rond 2040 verwacht. Dan zijn er 4,8 miljoen Nederlanders, ofwel 26,6% van de bevolking, 65 jaar of ouder, en er is dan bijna 1 persoon van 65 jaar of ouder per 2 personen van de bevolking tussen de 20 en de 65 jaar. Vanaf de leeftijd van 75 jaar zien we dat het aandeel mensen met een of meer psychische of fysieke aandoeningen sterk toeneemt. Omdat we steeds ouder worden zal juist die groep de komende 20 jaar relatief veel groter zijn dan ooit.

Volgens Actiz, de branchevereniging van zorgorganisaties, ziet het er niet naar uit dat het aantal plekken in het verpleeghuis evenredig zal kunnen toenemen aan de groei van ouderen die zorg nodig hebben (bron: Actiz witboek Ouderen, zorg en wonen (2020)).Veel meer dan nu zal de ouderenzorg dus in de toekomst aan huis moeten plaatsvinden. Daarbij is er tekort aan personeel in de zorg en thuiszorg. En bovenop de zorg voor meer ouderen, komt nog de extramuralisering, de decentralisatie van de zorg, en de ondersteuning van mensen met (licht) verstandelijke beperkingen en van nieuwe Nederlanders (‘expats’, ‘internationale werknemers’, ‘arbeidsmigranten’, ‘statushouders’, onder meer). Kortom, de combinatie van groepen in de wijk brengt een nieuwe opgave, die alleen lokaal kan worden aangegaan.

Samenwerking is essentieel

In het beleid is de scheiding van wonen en zorg doorgevoerd. Maar in het dagelijks leven en de praktijk van gemeenten, corporaties en zorgpartijen hebben wonen en zorg alleen maar méér met elkaar te maken. Door de bovengenoemde ontwikkelingen is de zorgvraag van ouderen en kwetsbare groepen immers steeds meer een vraag waar het wonen antwoorden op moet bieden. Omgekeerd is de hulp van zorgpartijen nodig om te zorgen dat de betreffende woonvormen goed werkt: voor de bewoner zelf, maar ook voor de buren.

Samenwerking is cruciaal op dit terrein. RIGO helpt met het samenbrengen van partijen, en het vertalen van de gedeelde (lokale) visie naar beleid en praktische uitwerking. We kijken daarbij niet alleen naar wat formeel georganiseerd is, maar ook naar de woon- en leefomgeving; is die ingericht op een toenemend aandeel hulp- of zorgbehoevenden? Zijn er mantelzorgers, vrijwilligersnetwerken en verdere ondersteuning aanwezig, of hoe kan dit lokaal het beste worden georganiseerd? Welke ICT oplossingen, wat voor kleinschalige of geclusterde woonvormen, en welke vormen van participatie zouden een uitkomst kunnen bieden?

Producten en ondersteuning op maat

Van een woonzorgvisie tot een kwantitatieve analyse of een diep inzicht in lokale behoeften, RIGO kan ondersteunen in een scala aan processen en onderzoeken. We werken vaak voor gemeentes op dit gebied, maar ook corporaties, huurders en senioren- en lokale belangenverenigingen kloppen bij ons aan. Voor de ministeries van VWS en BZK ontwikkelden we bovendien de monitor Geclusterde Woonvormen. Als u meer wilt weten over een traject op maat, neem dan contact met ons op.